Public administration (орчуулга)

Нийтийн захиргаа 1

Нийтийн захиргаа нь Засгийн газрын үйл ажиллагааны гол асуудал юм. Энэ нь маш том орон зайг эзлэх ба нэлээд төвөгтэй. Өндөр хөгжилтэй орнуудад Нийтийн захиргаа нь бодит амьдралын бүхий л үзэл бодлыг илэрхийлэхэд үйл ажиллагааг чиглүүлдэг байна.

Гэтэл судлаач Д.Вальдо "Нийтийн захиргаа гэж юу вэ" энэ бол зөв тодорхойлолт биш гээд Нийтийн захиргааны талаарх нэг өгүүлбэр буюу нэг бүлэг тодорхойлолтыг няцаагаад үр ашигтай талаас нь "Оюун ухааны саа өвчин" гэж тодорхойлжээ. Цаашид энэ салбарыг тодруулан хамтран судалж үзэхэд асуудал маш ихээр гарч ирэн түүнд хариулах болно.
Энэ нь Нийтийн захиргааны орчин үеийн мөн чанар юмаа. Гэвч энэхүү судлаачид нь өнөөдөр энэ салбарын талаар маш өргөн мэдлэгтэй шүүмжлэгчийг л бий болгож чадна.Америкийн Нийтийн захиргааны бодлого тодорхойлох технологи хагас зуун жилийн туршид хамгийн чухал нь болох хүмүүсийн хамтын ажиллагааны зохион байгуулалт, удирдлагыг оновчтой болгох байдлаар авч үзэж байгааг Д.Вальдо харсан байна.
Энэ нь хамтын ажиллагааны зорилго удирдлага, зохион байгуулалтын хувьд оновчтой байхын чухлыг харуулж байгаа юмаа. Нийтийн захиргааны талаар хи ямар ч тодорхойлолт хэлэлцүүлэг нь гарцаагүй бюрократ зарчимтай холбоотой байдаг. Нийтийн захиргааны зохион байгуулалтын бюрократ хэлбэрийн сонгодог дүгнэлтийг Макс Вебер гаргасан.
Вебер нь оюун санаагаараа хүнд суртлын "төгс хэлбэр" тухайлбал түүний чухал хэлбэр шинжүүдийг бий болгосон. Иймд нөөц технологи, засаглалын бүтэц, хууль зүйн систем эсвэл соёлын хүчин зүйлээс хамааран хүнд суртал нь янз янзаар илэрч үйлчилдэг болохыг судалгаа шинжилгээний ажилд голдуу анхааран үздэг байна. Веберийн хувьд хүнд суртал нь засаглалын хэлбэр тухайлбал "хууль эрхийн оновчтой" засаглалыг туршиж хэрэгжүүлж буй байгууллагын нэн чухал хэлбэр юмаа. Вебер хүнд суртал нь нийгмийг чиглүүлж хөтөлж буй зан байдлын хэм хэмжээ улам бүр хүчтэй болдог гэсэн санааг дэвшүүлж байна. Вальдо болон Веберийн аль аль нь нийтийн захиргаа нь бюрократ байгууллага гэж үзэн яагаад гэвэл энэ нь эрх мэдлийг ашиглан хамтын ажиллагааг дэмжих гэсэн утгатай гэж тайлбарласан байна.

Нийтийн захиргаа 2
1.Нийтийн захиргаа нь засгийн газрын зориулалтуудыг хэрэгжүүлэх арга замууд хүмүүсийн удирдлага ба зохион байгуулалт юм. Нийтийн захиргаа нь улс орны харилцаанд хамааралтай удирдлагын урлаг ба шинжлэх ухаан юм. Эдгээр арга замууд нь нийтийн захиргаагаар харагдана. Иймэрхүү тодорхойлолтуудад буруу зүйл огт байхгүй гаас гадна цаашдын ойлголцолд тусалж тэд чаддаггүй. магадгүй уншигчийн оюун ухаанд олон тод дүрслэл бий болдог. Энэхүү томьёоллын хэрэглээн дэх олон удаагийн будлиан эндүүрэлд холбоотой сурвалж ба уламжлалт маргаанд бага зэргийн анхаарлаа хандуулъя. Маргаан нь бол нийтийн захиргаа нь урлаг уу шинжлэх ухаан уу гэсэн байдаг. Байгалийн ба физикийн шинжлэх ухааны нөлөөнд автагдсан оюутнууд болон захиргааныхан энэ утгаар шинжлэх ухаанд нийтийн захиргааг энэ утгаар шинжлэн ухаан болно гэсэн дээр тууштай байдаг. Үзэл бодол, манлайлал бодит бус зүйлийн нөлөө болох нийтийн захиргаа нь шинжлэх ухаан байж болохгүй. Харин энэ бол урлаг гэж үздэг , тулгадаг. Шинжлэх ухаан, урлаг гэсэн мэтгэлцээнээс ач холбогдлын огт утгагүй зүйл гэж чухал тодруулга бол хэрэглээн дэх ойлголцол ба зөвшилцөл юм. Дээр дурдсан 2 дахь тодорхойлолтын байдлаар нийтийн захиргааны урлаг ба шинжлэх ухааныг дурдах нь одоо цагт өргөнөөр хэрэглэгдэх болжээ. Энэ хүү хэрэглээнд нийтийн захиргаа нь шинжлэх ухаан ба урлаг хоёрын алинд нь чухал талууд байдаг гэж ерөнхий дүгнэлтээр тодорхойлогдоно. Гэсэн хэдий ч тодорхойлолттой холбоотой асуудлаар зайлсхийх хүсэлт, хоёр талт асуудлын талаар буулт хийх, нийтийн захиргааны судалгаа ба практикийг удирдахад ч мөн тусгал болно. Энэхүү байдал нь мэдээж эрүүл бус бөгөөд утгагүй багасгах болон үг нэг бүрээр үр ашиггүй оролдох явдал юм. Гэсэн хэдий ч тодорхойлолтууд нь бүтээл ч судалгаа, үр ашигтай үйл ажиллагаанд чухал гэдгийг мартаж болохгүй. Жишээлбэл энэ нь шийдвэр гаргасны дараа шийдэгдэж болно гэх нийтийн захиргаанд оролцохын тулд хэрхэн хүмүүсийг сургасан эсвэл бэлтгэсэн асуудлыг нийтийн захиргаагаар утга санааг илэрхийлдэг.
Нийтийн захиргаа 3
Нийтийн захиргаа гэдэг үг нь 2 утгаар хэрэглэгддэг. Тэдгээр утга нь оюуны судалгааны салбар нийтийн харилцааны үйл ажиллагаа болон үйл явдал, аль алинд нь тодорхойлогдон дүрслэгдэж хэрэглэгддэг. Эдгээр 2 утга санаа нь ялгаатай боловч хоорондоо салшгүй нарийн холбоотой. Энэ нь биологийн амьд организмын бүтэц болон биологийн организмын үйл ажиллагаатай харьцуулахад ялгаа нь энгийн юм. Энэ ялгааг бодит байдалд тодорхой болгох оролдлого хийцгээе. Тайлбарлавал амид организм нь
судалгааны зүйл эсвэл бие организм нь өөрөөр үйл явц гэдгээрээ адил зүйл гэдгийг дахин дурдъя. Биологи нь бие организмыг судалдаг учраас энэ тохиолдолд онцлог шинж нь тодоор илэрдэг. Хүнийг бүтэц организмын талаас нь судаладагын хувьд том хэсэг бөгөөд нөгөө талаас хүн авч хэлэлцэхийг эс тооцвол хүн судлалын гол асуудал ба хүмүүсийн хоорондын харилцаа, хүний бие даасан байдлыг судалдаг ба хүнийг нийгэмд оролцож
байгаа оролцооны талаас нь судалдаг. Судалгааны ажил нь судалгааг боловсронгуй болгоход чиглэгдэх ба удирдах тушаалтан нь хүний нөөцийг зөв оновчтой хувиарлан албан хаагчдын ёс зүйн судалгаа хийх ба энэ бүхэн нийтийн захиргааны судлах зүйлийг зарим нэг талаараа илэрхийлж байна. Оновчтой үйл ажиллагаа гэдэг тал дээр бас анхаарал төвлөрнө.
Энэ нь зорилгоо биелүүлэхийн тулд аль болох бага зардлаар зорилгод хүрэх явдал юм. Хүний бүхий л үйл ажиллагаа нь оновчтой байхын тулд бид маш сонирхолтой бөгөөд чухал асуудлыг тавьж түүндээ хариулт өгнө. Зорилгоо биелүүлэхийн тулд оновчтой зөв арга зам хайж эрэлхийлэх нь чухал явдал юм.

Нийтийн захиргаа 4
Өнөө үед нийтийн захиргаа нь 2 утгын аль алинаар нь тодорхойлогдсоноор оновчтой үйл ажиллагаа юм. Энэ зорилтуудын хэрэгжилтийг сайжруулахад чиглэгдсэн нийтлэг тодорхойлолт юм. Үйл ажиллагааны хувьд нийтийн захиргаа гэдэг нь нийгмийн зорилтуудыг сайжруулах арга барил, арга зүйн үргэлжилсэн тооцоолол \ таамаглал\ боловч зорилтуудыг мэдэрч ойлгох томоохон хувилбар болон тэдгээр үйл ажиллагаатай уялдсан хийсвэрлэлийн төвшин юм. Шилдэг удирдагч нь дээд зэргээр бэлтгэгдсэн
төдийгүй нийтийн зорилтыг хэрэгжүүлэх арга замыг ухамсартайгаар нягт нямбай тооцоолоход өөрийн цаг завыг зориулж байх ёстой. Өөрөөр хэлбэл машинжсан гүйцэтгэгч нь өөрийнхөө ажиллаж буй байгууллагын хүрээнд “ нийтийн ” зорилтуудын тухай анхаарч мэдэх албагүй байж болох талтай. Гүйцэтгэгч – машины ажил үүрэг нь тоон үйлдлийг боловсруулж оновчтой тооцоолол хийх бөгөөд эцэст нь хэлэхэд энэ нь механик үйлдэлд
холбогдож магадгүй. Оновчтой байдал нь мэргэжлийн үйл явц, эсвэл сайжруулах арга замыг эрэлхийлж оновчтой болгохтой холбоотой. Нийтийн захиргаа нь судалгааны хувьд нийтийн зорилтыг сайжруулах арга хэмжээний байнгын үргэлжлэх тооцоолол юм. Хэрэг дээрээ энэ нь зөвхөн үндсэн үзэл баримтлал биш боловч олон хүний хэлсэнчлэн цорын ганц хуулийн ухагдахуун юм. Хэдий тийм боловч энэ тохиолдолд цаашдын
зорилтуудад хойч үеийнхнээ бэлдэх болон үүнд оролцогч идийг нэмэгдүүлэх, асуудлын цар хүрээ, хийсвэрлэх төвшин, арга барилын хэлбэрүүд зэрэг томоохон хувилбаруудыг авч үзэх шаардлагатай. Нийтийн захиргаа дахь Үйлдвэрчний Эвлэл, хяналтын үе шатууд, удирдлагын үр нөлөө бүхий бүтэц, зохион байгуулалт үнэт зүйлсийн нэгдэл, удирдагчийн
шийдвэр гаргалт, механик үйлдлийн судалгаа, цаг хугацаа зэрэг нь онолын хувилбар, цар хүрээний жишээ юм.
Нийтийн захиргаа 5.